Kıtlık Dünyasında Tercih - Temel Kavramlar ve Özet
Bireyler Bütçe Kısıtlarına Göre Nasıl Seçim Yaparlar?
Ekonomistler gerçek dünyayı bir kıtlık dünyası olarak görürler: yani insanların arzularının mümkün olandan fazla olduğu bir dünya. Sonuç olarak, ekonomik davranış, bireylerin, firmaların ve toplumun daha fazla arzu ettikleri şeyleri elde etmek için arzu ettikleri bir şeyden vazgeçmeleri gereken değiş tokuşları içerir. Bireyler, hangi miktarlarda mal ve hizmet tüketecekleri konusunda bir değiş tokuşla karşı karşıyadır. Fırsat kümesinin sınırı olan bütçe kısıtı, mevcut seçeneklerin aralığını göstermektedir. Seçeneklerin göreceli fiyatı bütçe kısıtının eğimini belirler. Bütçe kısıtının ötesindeki seçenekler karşılanabilir değildir.
Fırsat maliyeti, karşılığında nelerden vazgeçtiğimize göre maliyeti ölçer. Bazen fırsat maliyetini para olarak ölçebiliriz, ancak zamanı da dikkate almak veya vazgeçmemiz gereken gerçek kaynaklar açısından ölçmek genellikle yararlıdır.
Ekonomik kararların ve ödünleşimlerin çoğu ya hep ya hiç değildir. Bunun yerine, marjinal analiz içerirler, yani marjdaki kararlarla ilgilidirler, biraz daha fazla veya biraz daha az içerirler. Azalan marjinal fayda yasası, bir kişi bir şeyden daha fazla elde ettikçe -bu ister belirli bir mal ister başka bir kaynak olsun- ek marjinal kazançların azalma eğiliminde olduğuna işaret eder. Batık maliyetler geçmişte oluştuğundan ve geri kazanılamadığından, güncel kararlar alınırken göz ardı edilmelidir.
Üretim Olanakları Sınırı ve Sosyal Tercihler
Üretim olanakları sınırı, mevcut kaynaklar ve teknoloji göz önüne alındığında, toplumun üretebileceği mal ve hizmet kombinasyonları için karşı karşıya olduğu seçenekler kümesini tanımlar. PPF'nin şekli düz olmaktan ziyade tipik olarak dışa doğru kavislidir. PPF'nin dışındaki seçenekler ulaşılamazdır ve PPF'nin içindeki seçenekler israftır. Zamanla, büyüyen bir ekonomi PPF'yi dışa doğru kaydırma eğiliminde olacaktır.
Azalan verimler yasası, bir şey üretmek için ilave kaynaklar ayrıldıkça, çıktıdaki marjinal artışın giderek daha küçük olacağını kabul eder. Üretim olanakları sınırı boyunca yapılan tüm tercihler üretken verimliliği gösterir; yani toplumun kaynaklarını, diğer malın üretimini azaltmadan bir maldan daha fazla üretmek için kullanmak mümkün değildir. Toplumun tercih ettiği mal karışımını yansıtan üretim olanakları sınırı boyunca yapılan özel seçim, tahsisat etkinliğine sahip seçimdir. PPF'nin eğriliğinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi muhtemeldir, bu da farklı ülkelerin farklı mallarda karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmasıyla sonuçlanır. Ülkeler karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları mallarda uzmanlaşır ve üretimlerinin bir kısmını geri kalan mallar için takas ederlerse toplam üretim artabilir.
Ekonomik Yaklaşıma Yönelik İtirazlarla Yüzleşmek
Ekonomik düşünce tarzı, insan davranışını anlamak için faydalı bir yaklaşım sağlar. Ekonomistler, dünyayı olduğu gibi tanımlayan pozitif ifadeler ile dünyanın nasıl olması gerektiğini tanımlayan normatif ifadeler arasında dikkatli bir ayrım yaparlar. Ekonomi bilimi, çeşitli olaylardan veya politikalardan kaynaklanan kazanç ve kayıpları analiz ettiğinde ve böylece dünyanın nasıl olması gerektiğine dair normatif sonuçlar çıkardığında bile, ekonomi biliminin analizi, insanların, firmaların ve hükümetlerin nasıl davranmaları gerektiğine değil, gerçekte nasıl davrandıklarına dair pozitif bir analize dayanır.
Yorumlar
Yorum Gönder