Veritabanı Sistemlerinin Ortaya Çıkışından Önce
Bilgisayarların verileri yönetme şekli son birkaç on yılda uzun bir yol kat etti. Günümüz kullanıcıları bir veritabanı sisteminde bulunan birçok faydayı doğal karşılamaktadır. Ancak, bilgisayarların veri yönetimi için dosya tabanlı sistem adı verilen çok daha az zarif ve maliyetli bir yaklaşıma dayanması çok uzun zaman önce değildi.
Dosya Tabanlı Sistem
Bilgiyi bilgisayarda tutmanın bir yolu da kalıcı dosyalarda saklamaktır. Bir şirket sisteminde bir dizi uygulama programı vardır; bunların her biri veri dosyalarını işlemek için tasarlanmıştır. Bu uygulama programları kurumdaki kullanıcıların isteği üzerine yazılmıştır. İhtiyaç duyuldukça sisteme yeni uygulamalar eklenir. Az önce açıklanan sisteme dosya tabanlı sistem denir.
Aşağıdaki şekilde gösterilen kuruluşun verilerini yönetmek için dosya tabanlı sistemi kullanan geleneksel bir bankacılık sistemi düşünün. Gördüğümüz gibi, bankada farklı departmanlar bulunmaktadır. Her birinin farklı veri dosyalarını yöneten ve manipüle eden kendi uygulamaları vardır. Bankacılık sistemleri için, programlar bir hesabı borçlandırmak veya alacaklandırmak, bir hesabın bakiyesini bulmak, yeni bir ipotek kredisi eklemek ve aylık ekstreler oluşturmak için kullanılabilir.
Dosya tabanlı yaklaşımın dezavantajları
Kurumsal bilgileri tutmak için dosya tabanlı sistemi kullanmanın bir dizi dezavantajı vardır. Aşağıda beş örnek listelenmiştir.
Veri yedekliliği
Genellikle, bir kuruluş içinde, dosyalar ve uygulamalar uzun süreler boyunca çeşitli departmanlardan farklı programcılar tarafından oluşturulur. Bu, bir veritabanında bir alanın birden fazla tabloda güncellenmesi gerektiğinde ortaya çıkan bir durum olan veri fazlalığına yol açabilir. Bu uygulama aşağıdaki gibi çeşitli sorunlara yol açabilir:
- Veri formatında tutarsızlık
- Aynı bilginin birkaç farklı yerde (dosyada) tutulması
- Aynı verinin çeşitli kopyalarının çakıştığı bir durum olan veri tutarsızlığı, depolama alanını boşa harcar ve çabayı tekrarlar
Veri izolasyonu
Veri yalıtımı, bir işlem tarafından yapılan değişikliklerin diğer eşzamanlı kullanıcılar ve sistemler tarafından ne zaman ve nasıl görülebileceğini belirleyen bir özelliktir. Bu sorun bir eşzamanlılık durumunda ortaya çıkar. Bu bir sorundur çünkü:
- Yeni uygulamaların çeşitli dosyalarda saklanabilecek uygun verileri alması zordur.
Bütünlük sorunları
Veri bütünlüğü ile ilgili sorunlar, dosya tabanlı bir sistem kullanmanın bir başka dezavantajıdır. Veri bütünlüğü bir veritabanındaki verilerin doğru ve tutarlı olduğunun bakımı ve güvencesi anlamına gelir. Bu konuyu ele alırken göz önünde bulundurulması gereken faktörler şunlardır:
- Veri değerleri, uygulama programlarında belirtilen belirli tutarlılık kısıtlamalarını karşılamalıdır.
- Yeni kısıtlamaları uygulamak için uygulama programlarında değişiklik yapmak zordur.
Güvenlik sorunları
Dosya tabanlı bir yaklaşımda güvenlik bir sorun olabilir çünkü:
- Ayrıcalıklara erişimle ilgili kısıtlamalar vardır.
- Uygulama gereksinimleri sisteme geçici bir şekilde eklenir, bu nedenle kısıtlamaları uygulamak zordur.
Eşzamanlılık erişimi
Eşzamanlılık, veritabanının işlem sürecini olumsuz etkilemeden birden fazla kullanıcının aynı kayda erişmesine izin verme yeteneğidir. Dosya tabanlı bir sistem, uygulama programları tarafından eşzamanlılığı yönetmeli veya önlemelidir. Tipik olarak, dosya tabanlı bir sistemde, bir uygulama bir dosyayı açtığında, o dosya kilitlenir. Bu, dosyaya aynı anda başka kimsenin erişemeyeceği anlamına gelir.
Veritabanı sistemlerinde eşzamanlılık yönetilir ve böylece birden fazla kullanıcının aynı kayda erişmesine izin verilir. Bu, veritabanı ve dosya tabanlı sistemler arasındaki önemli bir farktır.
Veritabanı Yaklaşımı
Dosya tabanlı sistemin kullanılmasından kaynaklanan zorluklar, büyük miktarlardaki kurumsal bilginin yönetilmesinde veritabanı yaklaşımı olarak adlandırılan yeni bir yaklaşımın geliştirilmesine neden olmuştur.
Veritabanları ve veritabanı teknolojisi, iş dünyası, eğitim ve tıp dahil olmak üzere bilgisayarların kullanıldığı çoğu alanda önemli bir rol oynamaktadır. Veritabanı sistemlerinin temellerini anlamak için, bu alandaki bazı temel kavramları tanıtarak başlayacağız.
İş dünyasında veritabanlarının rolü
Sadece arkadaşları ve aileleri hakkında bilgi depolamak için bile olsa, herkes bir şekilde bir veritabanı kullanır. Bu veriler bir kelime işlem programı kullanılarak yazılabilir veya bir bilgisayarda saklanabilir ya da bir elektronik tabloya kaydedilebilir. Ancak, veri depolamanın en iyi yolu veritabanı yönetim yazılımı kullanmaktır. Bu, verileri çeşitli farklı şekillerde depolamanıza, değiştirmenize ve almanıza olanak tanıyan güçlü bir yazılım aracıdır.
Çoğu şirket müşteri bilgilerini bir veri tabanında saklayarak takip eder. Bu veriler müşteriler, çalışanlar, ürünler, siparişler veya işletmenin faaliyetlerine yardımcı olan diğer her şeyi içerebilir.
Verinin anlamı
Veriler; nesneler ve kavramlar hakkında ölçümler veya istatistikler gibi gerçek bilgilerdir. Verileri tartışmalar için veya bir hesaplamanın parçası olarak kullanırız. Veri bir kişi, bir yer, bir olay, bir eylem veya bir dizi şeyden herhangi biri olabilir. Tek bir olgu, bir veri unsuru veya bir veri öğesidir.
Eğer veri bilgi ise ve bizim işimiz de bilgiyle çalışmaksa, veriyi nerede depoluyor olabileceğinizi görmeye başlayabilirsiniz. Veriler şuralarda saklanabilir:
- Dosya dolapları
- Elektronik Tablolar
- Klasörler
- Defterler
- Listeler
- Masanızda kağıt yığınları olarak
Tüm bu öğeler bilgi depolar ve bir veritabanı da bilgi depolar. Veri tabanlarının mekanik yapısı nedeniyle, tuttukları bilgileri yönetmek ve işlemek için müthiş bir güce sahiptirler. Bu, barındırdıkları bilgileri işiniz için çok daha faydalı hale getirebilir.
Bu veri anlayışıyla; bir veri koleksiyonunu depolama ve organize etme, hızlı bir arama yapma, geri alma ve işleme kapasitesine sahip bir aracın verileri nasıl kullanabileceğimiz konusunda nasıl bir fark yaratabileceğini görmeye başlayabiliriz. Bu ders dizisi ve takip eden bölümler tamamen bilgi yönetimi ile ilgilidir.
| Alıştırmalar |
| 1. Aşağıdaki terimlerin her birini tartışınız: —Veri —Alan —Kayıt —Dosya 2. Veri yedekliliği nedir? 3. Dosya tabanlı sistemlerin dezavantajlarını tartışınız. 4. Veri ve bilgi arasındaki farkı açıklayınız. 5. Aşağıdaki soruları yanıtlamak için aşağıdaki şekli kullanın. —1. Tabloda, dosya kaç kayıt içermektedir? —2. Kayıt başına kaç alan vardır? —3. Şehirlere göre bir liste oluşturmak isteseydiniz nasıl bir sorunla karşılaşırdınız? —4. Dosya yapısını değiştirerek bu sorunu nasıl çözersiniz? |
Atıf
Veritabanı Tasarımı'nın bu bölümü (aksi belirtilmedikçe görselleri de dahil olmak üzere), Creative Commons Attribution License 3.0 lisansı altında lisanslanan Nguyen Kim Anh'ın Database System Concepts adlı eserinin türev bir kopyasıdır.
Sonraki Ders: Veritabanı Tasarımı Temel Kavramlar
Yorumlar
Yorum Gönder