Veritabanının Özellikleri ve Faydaları
Bilgiyi yönetmek; bizim için çalışması ve gerçekleştirdiğimiz görevler için yararlı olması için ona özen göstermek anlamına gelir. Bir VTYS kullanarak, topladığımız ve veritabanına eklediğimiz bilgiler artık kazara dağılmaya maruz kalmaz. Daha erişilebilir ve işimizin geri kalanıyla entegre hale gelir. Bilgiyi bir veri tabanı kullanarak yönetmek, sahip olduğumuz verilerin stratejik kullanıcıları olmamızı sağlar.
Çeşitli kullanımlar için sıklıkla verilere erişmemiz ve bunları yeniden sıralamamız gerekir. Bunlar şunları içerebilir:
- Posta listeleri oluşturma
- Yönetim raporlarının yazılması
- Seçilen haberlerin listelerinin oluşturulması
- Çeşitli müşteri ihtiyaçlarının belirlenmesi
Bir veritabanının işlem gücü, barındırdığı verileri manipüle etmesine izin verir, böylece aşağıdakiler yapabilir:
- Sıralama
- Eşleşme
- Bağlantı
- Toplama
- Alanları atla
- Hesaplamak
- Düzenlemek
Veritabanlarının çok yönlülüğü nedeniyle, onları her türlü projeye güç verirken buluyoruz. Bir veritabanı şununla bağlantı kurabilir:
- Kayıtlı kullanıcıları yakalayan bir web sitesi
- Sosyal hizmet kuruluşları için bir müşteri takip uygulaması
- Bir sağlık tesisi için tıbbi kayıt sistemi
- E-posta istemcinizdeki kişisel adres defteriniz
- Kelime işlemli belgelerden oluşan bir koleksiyon
- Havayolu rezervasyonlarını düzenleyen bir sistem
Veritabanının Özellikleri ve Faydaları
Veritabanı yaklaşımını dosya tabanlı sistem veya yaklaşımdan ayıran bir dizi özellik vardır. Bu bölümde veritabanı sisteminin faydaları (ve özellikleri) açıklanmaktadır.
Bir veritabanı sisteminin kendini tanımlayan doğası
Bir veritabanı sistemi kendi kendini tanımlayan olarak adlandırılır çünkü yalnızca veritabanının kendisini değil, aynı zamanda veritabanındaki verileri ve tablolar arasındaki ilişkileri tanımlayan ve açıklayan meta verileri de içerir. Bu bilgi, gerektiğinde VTYS yazılımı veya veritabanı kullanıcıları tarafından kullanılır. Verilerin ve veriler hakkındaki bilgilerin bu şekilde ayrılması, bir veritabanı sistemini, veri tanımının uygulama programlarının bir parçası olduğu geleneksel dosya tabanlı sistemden tamamen farklı kılar.
Program ve veri arasında yalıtım
Dosya tabanlı sistemde, veri dosyalarının yapısı uygulama programlarında tanımlanır, bu nedenle bir kullanıcı bir dosyanın yapısını değiştirmek isterse, o dosyaya erişen tüm programların da değiştirilmesi gerekebilir.
Öte yandan, veri tabanı yaklaşımında, veri yapısı programlarda değil sistem kataloğunda saklanır. Bu nedenle, bir dosyanın yapısını değiştirmek için gereken tek şey bir değişikliktir. Programlar ve veriler arasındaki bu yalıtıma program-veri bağımsızlığı da denir.
Birden fazla veri görünümü için destek
Bir veritabanı birden fazla veri görünümünü destekler. Görünüm, sistemin belirli kullanıcıları için tanımlanmış ve ayrılmış olan veritabanının bir alt kümesidir. Sistemdeki birden fazla kullanıcı sistemin farklı görünümlerine sahip olabilir. Her görünüm yalnızca bir kullanıcı veya kullanıcı grubunun ilgilendiği verileri içerebilir.
Veri paylaşımı ve çok kullanıcılı sistem
Mevcut veritabanı sistemleri çoklu kullanıcılar için tasarlanmıştır. Yani, birçok kullanıcının aynı veritabanına aynı anda erişmesine izin verirler. Bu erişim, eşzamanlılık kontrol stratejileri adı verilen özellikler aracılığıyla sağlanır. Bu stratejiler, erişilen verilerin her zaman doğru olmasını ve veri bütünlüğünün korunmasını sağlar.
Modern çok kullanıcılı veritabanı sistemlerinin tasarımı, kullanımı bir seferde bir kişiyle sınırlayan geçmişteki sistemlere göre büyük bir gelişmedir.
Veri yedekliliğinin kontrolü
Veritabanı yaklaşımında, ideal olarak, her veri öğesi veritabanında yalnızca bir yerde saklanır. Bazı durumlarda, sistem performansını artırmak için veri fazlalığı hala mevcuttur, ancak bu fazlalık uygulama programlaması tarafından kontrol edilir ve veritabanı tasarlanırken mümkün olduğunca az fazlalık eklenerek minimumda tutulur.
Veri paylaşımı
Bir kuruluşa ait tüm verilerin bir veritabanı sistemi içinde entegre edilmesinin birçok avantajı vardır. İlk olarak, çalışanlar ve sisteme erişimi olan diğer kişiler arasında veri paylaşımına olanak tanır. İkinci olarak, kullanıcılara belirli bir miktardaki veriden entegrasyon olmadan mümkün olandan daha fazla bilgi üretme olanağı sağlar.
Bütünlük kısıtlamalarının uygulanması
Veritabanı yönetim sistemleri, kullanıcıların geçerli bilgileri girmelerini ve veri bütünlüğünü korumalarını sağlamak için belirli kısıtlamaları tanımlama ve uygulama becerisi sağlamalıdır. Veritabanı kısıtlaması, posta kodunun belirli bir biçim kullanması veya Şehir alanına geçerli bir şehir eklenmesi gibi bir tabloya nelerin girilebileceğini veya düzenlenebileceğini belirleyen bir kısıtlama veya kuraldır.
Birçok türde veritabanı kısıtlaması vardır. Örneğin veri türü, bir alanda izin verilen veri türünü belirler, örneğin yalnızca sayılar. Birincil anahtar gibi veri benzersizliği, hiçbir kopyanın girilmemesini sağlar. Kısıtlamalar basit (alan tabanlı) veya karmaşık (programlama) olabilir.
Yetkisiz erişimin kısıtlanması
Bir veritabanı sisteminin tüm kullanıcıları aynı erişim ayrıcalıklarına sahip olmayacaktır. Örneğin, bir kullanıcı salt okuma erişimine sahipken (yani, bir dosyayı okuyabilir ancak değişiklik yapamazken), bir diğeri okuma ve yazma ayrıcalıklarına sahip olabilir, bu da bir dosyayı hem okuma hem de değiştirme yeteneğidir. Bu nedenle, bir veritabanı yönetim sistemi, farklı türde kullanıcı hesapları oluşturmak ve kontrol etmek ve yetkisiz erişimi kısıtlamak için bir güvenlik alt sistemi sağlamalıdır.
Veri bağımsızlığı
Veritabanı yönetim sisteminin bir diğer avantajı da veri bağımsızlığına izin vermesidir. Başka bir deyişle, sistem veri açıklamaları veya verileri tanımlayan veriler (meta veriler) uygulama programlarından ayrılır. Bu mümkündür çünkü veri yapısındaki değişiklikler veritabanı yönetim sistemi tarafından ele alınır ve programın içine gömülmez.
İşlem işleme
Bir veritabanı yönetim sistemi, eşzamanlılık kontrol alt sistemlerini içermelidir. Bu özellik, birden fazla kullanıcı aynı bilgileri güncellese bile işlem sırasında verilerin tutarlı ve geçerli kalmasını sağlar.
Verilerin çoklu görünümleri için provizyon
Doğası gereği, bir VTYS birçok kullanıcının veritabanına bireysel olarak ya da aynı anda erişmesine izin verir. Kullanıcıların eriştikleri verilerin nasıl ve nerede depolandığının farkında olmaları önemli değildir
Yedekleme ve kurtarma tesisleri
Yedekleme ve kurtarma, verilerinizi kayıplardan korumanızı sağlayan yöntemlerdir. Veritabanı sistemi, verilerin yedeklenmesi ve kurtarılması için ağ yedeklemesinden ayrı bir süreç sağlar. Bir sabit sürücü arızalanırsa ve sabit sürücüde depolanan veritabanına erişilemezse, veritabanını kurtarmanın tek yolu bir yedeklemedir. Bir bilgisayar sistemi karmaşık bir güncelleme işleminin ortasında arızalanırsa, kurtarma alt sistemi veritabanının orijinal durumuna geri yüklenmesini sağlamaktan sorumludur. Bunlar, bir veritabanı yönetim sisteminin diğer iki faydasıdır.
| Alıştırmalar |
| 1. Bir VTYS dosya tabanlı bir sistemden nasıl ayrılır? 2. Veri bağımsızlığı nedir ve neden önemlidir? 3. Bilginin yönetilmesindeki amaç nedir? 4. İş ortamında veri tabanlarının kullanım alanlarını tartışınız. 5. Meta veri nedir? |
Atıf
Veritabanı Tasarımı'nın bu bölümü, Nguyen Kim Anh tarafından yazılan ve Creative Commons Attribution License 3.0 lisansı ile lisanslanan Database System Concepts adlı eserden türetilmiştir.
Önceki Ders: Veritabanı Tasarımı Temel Kavramlar
Sonraki Ders: Veri Modeli Türleri
Yorumlar
Yorum Gönder