Kısa Dönemdeki Maliyetler
Bir firmanın toplam maliyetlerinin, firmanın çıktısını üretmek için kullandığı girdilerin miktarına ve bu girdilerin firmaya olan maliyetine bağlı olduğunu açıklamıştık. Firmanın üretim fonksiyonu, firmanın belirli girdi miktarlarıyla ne kadar çıktı üreteceğini bize söyler. Ancak, bunu tersten düşünürsek, bize firmanın belirli bir çıktı miktarını üretmek için kaç girdiye ihtiyacı olduğunu söyler ki bu da toplam maliyeti belirlemek için ihtiyacımız olan ilk şeydir. Şimdi belirlememiz gereken ikinci faktöre geçelim.
Her üretim faktörü (ya da girdi) için ilişkili bir faktör ödemesi vardır. Faktör ödemeleri, firmanın üretim faktörlerinin kullanımı için ödediği bedeldir. Firmanın bakış açısına göre, faktör ödemeleri maliyettir. Her bir faktörün sahibinin bakış açısına göre, faktör ödemeleri gelirdir. Faktör ödemeleri şunları içerir:
- Hammadde için hammadde fiyatları
- Arazi veya bina kirası
- İşgücü için maaş ve ücretler
- Finansal sermaye kullanımı için faiz ve temettüler (krediler ve öz sermaye yatırımları)
- Girişimcilik için kâr. Kâr, firmanın diğer tüm maliyetleri ödedikten sonra gelirlerden arta kalan kısımdır. Kârı bir "maliyet" olarak ele almak tuhaf görünse de, girişimcilerin bir iş kurma riskini üstlenmeleri karşılığında kazandıkları şeydir. Üretim faktörleri ve faktör ödemeleri arasındaki bu ilişkiyi Şekil 1.7'deki dairesel akış diyagramının iç döngüsünde görebilirsiniz.
Artık bir firmanın maliyetlerini belirlemek için gerekli tüm bilgilere sahibiz.
Maliyet fonksiyonu, farklı seviyelerde çıktı üretmenin maliyetini gösteren matematiksel bir ifade veya denklemdir.
| Q | 1 | 2 | 3 | 4 |
| Ücret | $32.50 | $44 | $52 | $90 |
Gözlemlediğimiz şey, firma daha yüksek miktarlarda çıktı ürettikçe maliyetin arttığıdır. Bu oldukça sezgiseldir, çünkü daha fazla çıktı üretmek daha fazla miktarda girdi gerektirir ve bu girdileri elde etmek daha fazla dolara mal olur.
Bu maliyet rakamlarının kaynağı nedir? Bunlar üretim fonksiyonundan ve faktör ödemelerinden gelmektedir. Yukarıda, Kısa Dönemde Maliyetler başlıklı bölümde, ağaç yerine "widget" kullanılması dışında Tablo 7.2'ye benzeyen aşağıdaki üretim fonksiyonu temel alınmıştır.
| İşçiler (L) | 1 | 2 | 3 | 3.25 | 4.4 | 5.2 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| Widget’lar (Q) | 0.2 | 0.4 | 0.8 | 1 | 2 | 3 | 3.5 | 3.8 | 3.95 | 4 |
Üretim maliyetlerini belirlemek için üretim fonksiyonundan elde ettiğimiz bilgileri kullanabiliriz. Bilmemiz gereken şey, herhangi bir miktarda çıktı üretmek için kaç işçinin gerekli olduğudur. Satırların sırasını değiştirirsek, üretim fonksiyonunu "tersine çeviririz", böylece L=f(Q).
| Widget’lar (Q) | 0.2 | 0.4 | 0.8 | 1 | 2 | 3 | 3.5 | 3.8 | 3.95 | 4 |
| İşçiler (L) | 1 | 2 | 3 | 3.25 | 4.4 | 5.2 | 6 | 7 | 8 | 9 |
Şimdi çıktının tam sayı miktarlarına odaklanın. Kesirleri tablodan çıkaracağız:
| Widget’lar (Q) | 1 | 2 | 3 | 4 | ||||||
| İşçiler (L) | 3.25 | 4.4 | 5.2 | 9 |
Widget işçilerinin saat başına 10 dolar aldığını varsayalım. İşçiler satırını 10 dolarla çarpmak (ve boşlukları elemek) bize farklı seviyelerde çıktı üretmenin maliyetini verir.
| Widget’lar (Q) | 1.00 | 2.00 | 3.00 | 4.00 |
| İşçiler (L) | 3.25 | 4.4 | 5.2 | 9 |
| × Saat Başına Ücret Oranı | $10 | $10 | $10 | $10 |
| = Ücret | $32.50 | $44.00 | $52.00 | $90.00 |
Bu, başladığımız maliyet fonksiyonu ile aynıdır! (Tablo 7.3'te gösterilmiştir)
Artık maliyetlerin kökenleri ve üretimle nasıl ilişkili oldukları hakkında temel bir fikrimiz olduğuna göre, ayrıntılara inelim.
Ortalama ve Marjinal Maliyetler
Bir firmanın çıktısını üretmenin maliyeti, firmanın ne kadar işgücü ve fiziksel sermaye kullandığına bağlıdır. Araba üretmenin maliyetlerini gösteren bir liste, bilgisayar yazılımı, saç kesimi ya da fast-food yemeği üretmenin maliyetlerinden çok farklı görünecektir.
Maliyetleri çeşitli şekillerde ölçebiliriz. Her bir yöntem maliyetler hakkında kendine özgü bir içgörü sağlar. Bazen firmaların sadece toplam maliyetlerine değil, birim çıktı başına maliyetlerine de bakmaları gerekir. Birim başına maliyetleri ölçmenin iki yolu vardır. En sezgisel yol ortalama maliyettir. Ortalama maliyet, belirli bir miktarı üretmenin ortalama maliyetidir. Ortalama maliyeti, toplam maliyetin üretilen çıktı miktarına bölünmesi olarak tanımlarız. AC=TC/Q Eğer iki widget üretmek toplam 44$'a mal oluyorsa, widget başına ortalama maliyet 44$/2=22$'dır. Birim başına maliyeti ölçmenin diğer bir yolu da marjinal maliyettir. Ortalama maliyet üretilen ortalama çıktı biriminin maliyeti ise, marjinal maliyet üretilen her bir birimin maliyetidir. Daha resmi bir ifadeyle marjinal maliyet, bir birim daha fazla çıktı üretmenin maliyetidir. Matematiksel olarak marjinal maliyet, toplam maliyetteki değişimin çıktıdaki değişime bölünmesiyle elde edilir: MC=ΔTC/ΔQ. İlk widget'ın maliyeti 32,50 $ ve iki widget'ın maliyeti 44 $ ise, ikinci widget'ın marjinal maliyeti 44 $ - 32,50 $ = 11,50 $'dır. Widget Maliyeti tablosunun ortalama ve marjinal maliyet eklenerek yeniden çizildiğini aşağıda görebiliriz.
| Q | 1 | 2 | 3 | 4 |
| Toplam Maliyet | $32.50 | $44.00 | $52.00 | $90.00 |
| Ortalama Maliyet | $32.50 | $22.00 | $17.33 | $22.50 |
| Marjinal Maliyet | $32.50 | $11.50 | $8.00 | $38.00 |
İlk çıktı biriminin marjinal maliyetinin her zaman toplam maliyetle aynı olduğunu unutmayın.
Sabit ve Değişken Maliyetler
Maliyetleri sabit ve değişken maliyetler olarak ayrıştırabiliriz. Sabit maliyetler, sabit girdilerin (örneğin sermaye) maliyetleridir. Sabit girdiler kısa vadede değişmediği için, sabit maliyetler üretim seviyesinden bağımsız olarak değişmeyen harcamalardır. İster çok ister az üretim yapın, sabit maliyetler aynıdır. Bir fabrika ya da perakende satış yerinin kirası buna bir örnektir. Kira kontratını imzaladıktan sonra, ne kadar üretim yaptığınıza bakılmaksızın, en azından kira kontratı sona erene kadar kira aynıdır. Sabit maliyetler başka birçok şekilde olabilir: örneğin, ürünü üretmek için kullanılan makine veya ekipman maliyeti, yeni ürünler geliştirmek için araştırma ve geliştirme maliyetleri, hatta bir marka adını yaygınlaştırmak için reklam gibi bir gider. Sabit maliyetlerin miktarı belirli bir iş koluna göre değişir: örneğin, bilgisayar çipleri üretmek pahalı bir fabrika gerektirir, ancak yerel bir nakliye ve taşıma işi, gerektiğinde günlük kamyon kiralarsa neredeyse hiç sabit maliyet olmadan geçinebilir.
Değişken maliyetler, değişken girdilerin (örneğin işçilik) maliyetleridir. Çıktıyı artırmanın ya da azaltmanın tek yolu değişken girdileri artırmak ya da azaltmaktır. Bu nedenle değişken maliyetler çıktı ile birlikte artar veya azalır. Bir mal veya hizmetten daha fazla miktarda üretmek genellikle daha fazla işçi veya daha fazla çalışma saati gerektirdiğinden, işçiliği değişken bir maliyet olarak ele alıyoruz. Değişken maliyetlere hammaddeler de dahildir.
Toplam maliyetler, sabit artı değişken maliyetlerin toplamıdır. Başka bir örneğe bakalım. Şekil 7.7'deki "The Clip Joint" adlı berber dükkanını ele alalım. Çıktı ve maliyetlere ilişkin veriler Tablo 7.9'da yer almaktadır. Alan ve ekipman dahil olmak üzere berber dükkanını işletmenin sabit maliyetleri günlük 160 dolardır. Değişken maliyetler ise berberleri işe alma maliyetleridir ve örneğimizde her gün berber başına 80 $'dır. Tablonun ilk iki sütunu, berber dükkanının ilave berberler işe aldıkça üretebileceği saç kesimi miktarını göstermektedir. Üçüncü sütun, üretim seviyesinden bağımsız olarak değişmeyen sabit maliyetleri göstermektedir. Dördüncü sütun her bir üretim seviyesindeki değişken maliyetleri göstermektedir. Bunları, işe alınan işgücü miktarını alıp ücretle çarparak hesaplarız. Örneğin, iki berberin maliyeti: 2 × 80 $ = 160 $. Üçüncü sütundaki sabit maliyetler ile dördüncü sütundaki değişken maliyetler toplandığında beşinci sütundaki toplam maliyetler elde edilir. Örneğin, iki berber ile toplam maliyet: 160 + 160 = 320 $'dır.
| İşçi | Miktar | Sabit Ücret | Değişken Ücret | Toplam Ücret |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 16 | $160 | $80 | $240 |
| 2 | 40 | $160 | $160 | $320 |
| 3 | 60 | $160 | $240 | $400 |
| 4 | 72 | $160 | $320 | $480 |
| 5 | 80 | $160 | $400 | $560 |
| 6 | 84 | $160 | $480 | $640 |
| 7 | 82 | $160 | $560 | $720 |
Sıfır üretimde 160 dolarlık sabit maliyet hala mevcuttur. Üretim arttıkça, sabit maliyetlere değişken maliyetler eklenir ve toplam maliyet bu ikisinin toplamı olur. Şekil 7.7 üretilen çıktı miktarı ile bu çıktıyı üretmenin maliyeti arasındaki ilişkiyi grafiksel olarak göstermektedir. Sabit maliyetleri her zaman toplam maliyet eğrisinin dikey kesişimi olarak gösteririz; yani bunlar çıktı sıfır olduğunda ortaya çıkan maliyetlerdir, dolayısıyla değişken maliyetler yoktur.
Grafikten üretim başladığında toplam maliyetlerin ve değişken maliyetlerin arttığını görebilirsiniz. Değişken maliyetler başlangıçta azalan bir oranda artarken, bir noktada artan bir oranda artmaya başlar. Bunun nedeni, bu bölümün Kısa Dönemde Üretim kısmında daha önce tartıştığımız azalan marjinal verimliliktir ve bunu bir örnekle görmek daha kolaydır. Tabloda berber sayısı sıfırdan bire yükseldikçe, 16'lık bir marjinal kazanç (ya da marjinal ürün) için çıktı 0'dan 16'ya yükselmektedir. Sayı bir berberden iki berbere yükseldikçe, üretim 16'dan 40'a çıkar, bu da 24'lük bir marjinal kazanç demektir. Ancak bu noktadan sonra, her ilave berber eklendikçe marjinal ürün azalır. Örneğin, berber sayısı ikiden üçe çıktıkça marjinal ürün sadece 20'dir; sayı üçten dörde çıktıkça marjinal ürün sadece 12'dir.
Bu modelin arkasındaki nedeni anlamak için, tek kişilik bir berber dükkanının çok yoğun bir operasyon olduğunu düşünün. Tek berberin her şeyi yapması gerekir: içeri giren insanlara merhaba demek, telefona cevap vermek, saç kesmek, etrafı süpürmek ve kasayı çalıştırmak. İkinci bir berber, bu görevler arasında gidip gelmekten kaynaklanan kesinti seviyesini azaltır ve daha fazla iş bölümü ve uzmanlaşmaya olanak tanır. Sonuç, marjinal verimliliğin artması olabilir. Ancak, dükkana başka berberler eklendikçe, her bir ek berberin avantajı azalır, çünkü emeğin uzmanlaşması ancak bir yere kadar gidebilir. Sadece kapıdaki insanları karşılamak için altıncı, yedinci ya da sekizinci bir berberin eklenmesi, ikincisinin yaptığından daha az etkiye sahip olacaktır. Bu, azalan marjinal verimlilik modelidir. Sonuç olarak, çıktı arttıkça toplam üretim maliyetleri daha hızlı artmaya başlayacaktır. Bir noktada, ilave berberler dirseklerini çarpıştırmaya ve birbirlerinin yoluna çıkmaya başladığında negatif getiri bile görebilirsiniz. Bu durumda, Tablo 7.9'un son satırında gösterildiği gibi, daha fazla berberin eklenmesi aslında çıktının azalmasına neden olacaktır.
Bu azalan marjinal verimlilik modeli üretimde yaygındır. Başka bir örnek olarak, bir çiftçinin tarlasındaki mahsulün sulanması sorununu ele alalım. Arazi sabit üretim faktörü iken, çiftçinin araziye ekleyebileceği su temel değişken maliyettir. Çiftçi araziye su ekledikçe üretim artar. Bununla birlikte, giderek daha fazla su eklemek, bir noktada su tarlayı basana ve aslında üretimi azaltana kadar üretimde daha küçük artışlar sağlar. Azalan marjinal verimlilik, sabit girdilerle (bu örnekte arazi), her ilave girdi biriminin (örneğin su) toplam üretime daha az katkıda bulunması nedeniyle ortaya çıkar.
Ortalama Toplam Maliyet, Ortalama Değişken Maliyet, Marjinal Maliyet
Toplam maliyetlerin sabit ve değişken maliyetler olarak ayrılması, başka bilgiler için de bir temel sağlayabilir. Tablo 7.10'un ilk beş sütunu bir önceki tabloyu tekrarlamaktadır, ancak son üç sütun ortalama toplam maliyetleri, ortalama değişken maliyetleri ve marjinal maliyetleri göstermektedir. Bu yeni ölçütler maliyetleri birim başına (toplam yerine) bazında analiz etmekte ve Şekil 7.8'deki eğrilerde yansıtılmaktadır.
| İşçi | Miktar | Sabit Ücret | Değişken Ücret | Toplam Ücret | Marjinal Ücret | Ortalama Toplam Ücret | Ortalama Değişken Ücret |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 16 | $160 | $80 | $240 | $15.00 | $15.00 | $5.00 |
| 2 | 40 | $160 | $160 | $320 | $3.33 | $8.00 | $4.00 |
| 3 | 60 | $160 | $240 | $400 | $4.00 | $6.67 | $4.00 |
| 4 | 72 | $160 | $320 | $480 | $6.67 | $6.67 | $4.44 |
| 5 | 80 | $160 | $400 | $560 | $10.00 | $7.00 | $5.00 |
| 6 | 84 | $160 | $480 | $640 | $20.00 | $7.62 | $5.71 |
Ortalama toplam maliyet (bazen sadece ortalama maliyet olarak da adlandırılır) toplam maliyetin çıktı miktarına bölünmesiyle bulunur. Saç kesiminin 40 tanesini üretmenin toplam maliyeti 320 $ olduğuna göre, 40 saç kesiminin her birini üretmenin ortalama toplam maliyeti 320/40 $ veya saç kesimi başına 8 $'dır. Şekil 7.8'de görüldüğü gibi ortalama maliyet eğrileri tipik olarak U şeklindedir. Ortalama toplam maliyet nispeten yüksek başlar, çünkü düşük çıktı seviyelerinde toplam maliyetler sabit maliyet tarafından domine edilir. Matematiksel olarak, payda o kadar küçüktür ki ortalama toplam maliyet büyüktür. Sabit maliyetler artan miktarda çıktıya yayıldığı için ortalama toplam maliyet düşer. Ortalama maliyet hesaplamasında, toplam maliyetlerin payında meydana gelen artış, üretilen miktarın paydasında meydana gelen artışa kıyasla nispeten küçüktür. Ancak, üretim daha da arttıkça, ortalama maliyet de yükselmeye başlar. Ortalama maliyet eğrisinin sağ tarafında, azalan getiriler devreye girdikçe toplam maliyetler daha hızlı artmaya başlar.
Değişken maliyeti çıktı miktarına böldüğümüzde ortalama değişken maliyeti elde ederiz. Örneğin, 80 saç kesimi üretmenin değişken maliyeti 400 $'dır, bu nedenle ortalama değişken maliyet 400/80 $ veya saç kesimi başına 5 $'dır. Şekil 7.8'de gösterildiği gibi, herhangi bir çıktı seviyesinde, ortalama değişken maliyet eğrisinin her zaman ortalama toplam maliyet eğrisinin altında kalacağını unutmayın. Bunun nedeni, ortalama toplam maliyetin ortalama değişken maliyet ve ortalama sabit maliyeti içermesidir. Dolayısıyla, Q = 80 saç kesimi için, ortalama toplam maliyet saç kesimi başına 8 $ iken, ortalama değişken maliyet saç kesimi başına 5 $'dır. Ancak, çıktı arttıkça sabit maliyetler nispeten daha az önemli hale gelir (çünkü çıktı ile birlikte artmazlar), bu nedenle ortalama değişken maliyet ortalama maliyete yaklaşır.
Ortalama toplam ve değişken maliyetler, bir miktar çıktı üretmenin ortalama maliyetlerini ölçer. Marjinal maliyet biraz farklıdır. Marjinal maliyet, bir birim daha fazla çıktı üretmenin ek maliyetidir. Üretilen tüm birimlerin değil, yalnızca bir sonraki (veya birkaç sonraki) birimin birim başına maliyetidir. Marjinal maliyeti, toplam maliyetteki değişimi alıp miktardaki değişime bölerek hesaplarız. Örneğin, üretilen miktar 40 saç kesiminden 60 saç kesimine yükseldiğinde, toplam maliyet 400 - 320 veya 80 artar. Dolayısıyla, bu marjinal 20 birimin her biri için marjinal maliyet 80/20 veya saç kesimi başına 4 dolar olacaktır. Marjinal maliyet eğrisi genellikle yukarı doğru eğimlidir, çünkü azalan marjinal getiri, ilave birimlerin üretilmesinin daha maliyetli olduğu anlamına gelir. Şekilde, marjinal maliyet eğrisinde yükselmeye başlamadan önce bir düşüş olarak küçük bir artan marjinal getiri aralığı görebiliriz. Aşağıdaki Clear it Up özelliğinin tartıştığı gibi, marjinal ve ortalama maliyetlerin buluştuğu bir nokta vardır.
| CLEAR IT UP |
| Marjinal ve ortalama maliyetler nerede buluşur? Marjinal maliyet doğrusu, ortalama maliyet doğrusunu tam olarak ortalama maliyet eğrisinin alt kısmında keser – bu da Şekil 7.8’de 72 miktar ve 6,60 $ maliyette gerçekleşir. Kesişmenin bu noktada meydana gelmesinin nedeni, marjinal ve ortalama maliyetlerin ekonomik anlamı içinde yer almaktadır. Eğer üretimin marjinal maliyeti, MC’nin ATC ile kesiştiği noktanın solundaki noktalarda olduğu gibi, önceki birimlerin üretiminin ortalama maliyetinin altındaysa, bir birim daha üretmek toplamda ortalama maliyetleri düşürecektir ve ATC eğrisi bu bölgede aşağı doğru eğimli olacaktır. Tersine, eğer ilave bir birim üretmenin marjinal üretim maliyeti, MC’nin ATC’yi kestiği yerin sağındaki noktalarda olduğu gibi, daha önceki birimlerin üretilmesinin ortalama maliyetinin üzerindeyse, o zaman marjinal bir birim üretmek genel olarak ortalama maliyetleri artıracaktır – ve ATC eğrisi bu bölgede yukarı doğru eğimli olmalıdır. MC’nin ATC’yi aşağı çektiği yer ile yukarı çektiği yer arasındaki geçiş noktası, ATC eğrisinin minimum noktasında gerçekleşmelidir. Marjinal maliyetin ortalama maliyeti “aşağı çektiği” veya “yukarı çektiği” fikri kulağa soyut gelebilir, ancak bunu kendi notlarınız açısından düşünün. En son girdiğiniz sınavdaki puanınız önceki sınavlardaki ortalama puanınızdan düşükse, marjinal sınav ortalamanızı aşağı çeker. En son sınavda aldığınız puan önceki sınavların ortalamasından yüksekse, marjinal sınav ortalamanızı yukarı çeker. Aynı şekilde, düşük marjinal üretim maliyetleri önce ortalama maliyetleri aşağı çeker ve daha sonra yüksek marjinal maliyetler onları yukarı çeker. |
Ortalama maliyet, ortalama değişken maliyet ve marjinal maliyetin arkasındaki sayısal hesaplamalar firmadan firmaya değişecektir. Ancak, bu eğrilerin genel kalıpları ve bunların arkasındaki ilişkiler ve ekonomik sezgiler değişmeyecektir.
Alternatif Maliyet Ölçütlerinden Çıkarılan Dersler
Toplam maliyetleri sabit maliyet, marjinal maliyet, ortalama toplam maliyet ve ortalama değişken maliyet olarak ayırmak faydalıdır çünkü her bir istatistik firma için kendi içgörülerini sunar.
Firmanın üretim miktarı ne olursa olsun, kar elde edebilmesi için toplam gelirin toplam maliyetleri aşması gerekir. Kıtlık Dünyasında Seçim bölümünde incelendiği üzere, sabit maliyetler genellikle bir firmanın telafi edemeyeceği batık maliyetlerdir. Bundan sonra ne yapacağınızı düşünürken, genellikle batık maliyetleri göz ardı etmelisiniz, çünkü bu parayı zaten harcadınız ve herhangi bir değişiklik yapamazsınız. Bununla birlikte, değişken maliyetleri değiştirebilirsiniz, bu nedenle firmanın mevcut maliyetleri azaltma kabiliyeti ve üretim artarsa maliyetlerin ne ölçüde artacağı hakkında bilgi verirler.
| CLEAR IT UP |
| Toplam maliyet ve ortalama maliyet neden aynı grafikte değil? Toplam maliyet, sabit maliyet ve değişken maliyetin her biri, üretilen tüm çıktı miktarı üzerinden üretim maliyetinin farklı yönlerini yansıtır. Bu maliyetleri dolar cinsinden ölçüyoruz. Buna karşılık, marjinal maliyet, ortalama maliyet ve ortalama değişken maliyet birim başına maliyetlerdir. Önceki örnekte bunları saç kesimi başına dolar olarak ölçmüştük. Dolayısıyla, bu rakamların hepsini aynı grafiğe koymak mantıklı olmayacaktır, çünkü bunları farklı birimlerle ölçüyoruz (çıktı birimi başına $’a karşı $). Sanki dikey eksen iki farklı şeyi ölçüyormuş gibi olacaktır. Buna ek olarak, pratik bir mesele olarak, aynı grafik üzerinde olsalardı, marjinal maliyet, ortalama maliyet ve ortalama değişken maliyet çizgileri, toplam maliyet, sabit maliyet ve değişken maliyet değerlerine kıyasla yatay eksende neredeyse düz görünürdü. Önceki örnekteki rakamları kullanarak, 40 saç kesimi üretmenin toplam maliyeti 320$’dır. Ancak ortalama maliyet 320$/40$ ya da 8$’dır. Eğer toplam ve ortalama maliyeti aynı eksenler üzerinde grafiklendirirseniz, ortalama maliyet neredeyse hiç görünmeyecektir. |
Ortalama maliyet, bir firmaya piyasadaki mevcut fiyat göz önüne alındığında kar elde edip edemeyeceğini söyler. Kârı üretilen çıktı miktarına bölersek, firmanın kâr marjı olarak da bilinen ortalama kârı elde ederiz. Kâr denklemini genişletirsek:
ortalama kar = kar / üretilen miktar
= (toplam gelir - toplam maliyet) / üretilen miktar
= (toplam gelir / üretilen miktar) - (toplam maliyet / üretilen miktar)
= ortalama gelir - ortalama maliyet
Ancak, şunu unutmayın:
ortalama gelir = (fiyat × üretilen miktar) / üretilen miktar
= fiyat
Böylece:
ortalama kar = fiyat - ortalama maliyet
Bu, firmanın kâr marjıdır. Bu tanım, piyasa fiyatının ortalama maliyetin üzerinde olması halinde ortalama kârın ve dolayısıyla toplam kârın pozitif olacağı anlamına gelmektedir. Eğer fiyat ortalama maliyetin altındaysa, kar negatif olacaktır.
Ek bir birim üretmenin marjinal maliyeti ile bu ek birimin satışından elde edilen marjinal geliri karşılaştırarak ek birimin toplam kâra katkıda bulunup bulunmadığını ortaya çıkarabiliriz. Böylece marjinal maliyet, üreticilerin üretimi artırmanın veya azaltmanın karı nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olur.
Çeşitli Maliyet Modelleri
Maliyetlerin yapısı sektörler arasında ve hatta aynı sektördeki firmalar arasında bile farklılık gösterir. Bazı işletmelerin sabit maliyetleri yüksek, ancak marjinal maliyetleri düşüktür. Örneğin, müşterilerine tıbbi tavsiyeler sunan bir internet şirketini düşünün. Tüketiciler böyle bir şirkete doğrudan ödeme yapabilir veya belki de hastaneler veya sağlık uygulamaları hastaları adına abone olabilir. Web sitesini kurmak, bilgileri toplamak, içeriği yazmak ve web trafiğini idare etmek için bilgisayar alanı satın almak veya kiralamak, sitenin çalışabilmesi için şirketin üstlenmesi gereken sabit maliyetlerdir. Ancak, web sitesi hazır ve çalışır durumdayken, sistemi izleme ve bilgileri güncelleme maliyeti gibi nispeten düşük değişken maliyetlerle yüksek miktarda hizmet sağlayabilir. Bu durumda, toplam maliyet eğrisi, yüksek sabit maliyetler nedeniyle yüksek bir seviyede başlayabilir, ancak daha sonra, düşük değişken işletme maliyetlerini yansıtan büyük bir çıktı miktarına kadar düze yakın görünebilir. Ancak web sitesi popülerse, ziyaretçi sayısındaki büyük bir artış web sitesini zorlayacaktır ve çıktıyı daha da artırmak için ek bilgisayar alanı satın alınması gerekebilir.
Diğer firmalar için sabit maliyetler nispeten düşük olabilir. Örneğin, sonbaharda yaprakları tırmıklayan veya kışın kaldırım ve araba yollarındaki karları kürüyen firmaları düşünün. Sabit maliyetler için, bu tür firmaların işçileri müşterilerin evlerine taşımak için bir arabadan ve bazı tırmık ve küreklerden biraz daha fazlasına ihtiyacı olabilir. Yine de diğer firmalar azalan marjinal getirilerin oldukça keskin bir şekilde ortaya çıktığını görebilir. Bir üretim tesisi haftanın yedi günü, günde 24 saat çalıştırılmaya çalışılırsa, rutin ekipman bakımı için çok az zaman kalır ve firma aşırı çalışan ekipmanı onarmak ve değiştirmek için mücadele ederken marjinal maliyetler önemli ölçüde artabilir.
Her firma, toplam maliyetlerini sabit ve değişken maliyetlere bölerek ve daha sonra bu hesaplamaları ortalama toplam maliyet, ortalama değişken maliyet ve marjinal maliyet için bir temel olarak kullanarak kar elde etme görevi hakkında fikir sahibi olabilir. Ancak, üretilecek kârı maksimize eden miktar ve uygulanacak fiyat hakkında nihai bir karar vermek, maliyete ilişkin bu perspektifleri satış ve gelir analiziyle birleştirmeyi gerektirecektir ki bu da firmanın içinde bulunduğu piyasa yapısına bakmayı gerektirir. Diğer bölümlerde piyasa yapısının analizine geçmeden önce, firmanın maliyet yapısını uzun dönemli bir perspektiften analiz edeceğiz.
Yorumlar
Yorum Gönder