Faringeal Kemerlere Genel Bakış
Bu omurgalı embriyolarının benzerliğinde görüldüğü gibi, erken gelişim mekanizmaları oldukça korunmuştur. [Image credit: "Embryo drawings", by Ernst Haeckel, is in the Public Domain CC0]"Ontogeni filogeniyi tekrarlar" Ernst Haeckel
"Sanırım elinizdeki tek alet bir çekiçse, her şeye bir çiviymiş gibi davranmak cazip geliyor" Abraham Harold Maslow
Bu genel bakış bölümünün amacı, sizi beklenmedik aşamalardan geçen karmaşık bir dizi adıma kavramsal olarak hazırlamaktır.
İnsan embriyosu şekilleniyor. Bu erken aşamada biraz solucana benzer görünmemiz ve daha sonra balık görünümlü bir şeye dönüşmemiz garip görünebilir. Ontogeny recapitulates phylogeny ifadesi, gelişim biyologları arasında saygı duyulan bir ifadedir. Bu bölümde, insan embriyosunun solungaç kemerlerine benzeyen yapılar geliştirdiğini ve daha sonra bu solungaç kemerlerini başka yapılara dönüştürdüğünü görüyoruz: alt ve üst çene, kulaklar ve tükürük bezleri.
Farklı türlerin benzer şekillere ancak farklı işlevlere sahip yapıları vardır. Bu tür yapıları homolog olarak adlandırıyoruz. Bir yarasanın kanadı, bir balinanın yüzgeci, bir atın bacağı ve sizin kolunuz aynı temel iskelet yapısına sahiptir: 1 kemik, 2 kemik, 4 kemik (başparmak ve ayak başparmağını görmezden gelin, onlar sonradan eklendi). Bu uzuvların dördü de birbiriyle homologdur. Boyutları, şekilleri ve amaçları farklıdır, ancak aynı temel tasarımı paylaşırlar. Bir bacağı palet haline getirmek, yeni bir palet tasarlamaktan daha etkilidir. İnsan akciğerleri ve balık yüzme keseleri gibi bazı homologların çok farklı işlevleri vardır. Bunun tersine, benzerlik homoloji anlamına gelmez. Bir sinek kanadı, tavuk kanadı ve yarasa kanadı, benzer işlevlerine rağmen homolog değildir. Benzer şekilde, pandanın (altıncı) başparmağı da insan başparmağının homologu değildir. Bu bölümde, insanlardaki yutak kemerlerine baktığınızda, bunların neden 1, 2, 3, 4… 6 olarak numaralandırıldığını sorabilirsiniz. 6'nın 4'ten sonra gelmesine kim karar verdi? Cevap, türler arasındaki homolojiyi gözlemlemekte yatıyor.
Homologlar tek bir organizma içinde de mevcuttur. İki insan yapısı arasındaki homolojiyi tartıştığımızda, evrimsel soy yerine gelişimsel soydan bahsediyoruz. Bu yüzden kolunuz ve bacağınız aynı iskelet modelini paylaşır, onlar homologdur. Deri ve ağız mukozası arasında bu kadar çok benzerlik olmasının nedeni de budur. DNA kopyasındaki küçük değişiklikler morfolojide büyük değişikliklere yol açabilir. Bu nedenle, çalışan bir tasarım üzerinde ince ayar yapmak, tamamen yeni bir tasarım oluşturmaktan hem daha hızlı hem de daha kolaydır. İnsan gelişimi, temel bir sürecin küçük değişikliklerle yeniden kullanıldığı rekapitülasyon örnekleriyle doludur.
Embriyonik aşamalarımız başlangıçta çarpıcı bir şekilde bir tür parazit larvasına benziyor, sonra daha balıksı, sonra bir tür kertenkelemsi ve son olarak da memeliye benziyor. Bunu söylemenin bir başka yolu da ontogeninin filogeniyi tekrarlamasıdır.
Bu bölümde pre-maksiller segment, inter-maksiller segment ve maksiller prosesler, farengeal kemerler, farengeal oluklar ve farengeal keseler ve daha fazlası dahil olmak üzere benzer isimlere sahip yapılar arasında ayrım yapmalısınız. Ayrıca, bu yapıların çoğunun faringeal kemerler, solungaç kemerleri ve dal kemerleri gibi birden fazla adı vardır, bu da bu metni diğerleriyle karşılaştırmayı zorlaştırabilir.
Önceki Ders: Erken Gelişimin Klinik Uygulamaları
Sonraki Ders: Dış Yapıların Gelişimi
Yorumlar
Yorum Gönder