Evrenin ve Güneş Sistemimizin Kökeni - Özet

Güneş sistemimiz şu anda Güneş, sekiz gezegen, beş cüce gezegen, bilinen yaklaşık 200 uydu ve bir dizi küçük nesneden oluşmaktadır. Gezegenler iki gruba ayrılabilir: iç karasal gezegenler ve dış dev gezegenler. Güneş sisteminin daha küçük üyeleri arasında, çoğunlukla Mars ve Jüpiter arasında bulunan kayalık ve metalik nesneler olan asteroitler (cüce gezegen Ceres dahil); çoğunlukla donmuş gazlardan oluşan ve genellikle Güneş'ten uzakta yörüngede bulunan kuyruklu yıldızlar ve sayısız küçük kozmik toz taneleri yer alır. Bir meteor atmosferimizden geçtikten sonra hayatta kalıp Dünya'ya düştüğünde ona meteorit diyoruz.

Güneş sistemindeki nesnelerin yüzeylerinin yaşları kraterleri sayarak tahmin edilebilir: belirli bir dünyada, daha yoğun kraterli bir bölge genellikle daha az kraterli olandan daha yaşlı olacaktır. Ayrıca, içinde radyoaktif elementler bulunan kayaç örneklerini kullanarak, kayacın oluştuğu katmanın en son katılaşmasından bu yana geçen süreyi elde edebiliriz. Radyoaktif bir elementin yarı ömrü, numunenin yarısının bozunması için geçen süredir; bir numunenin ne kadarının radyoaktif element olarak kaldığına ve ne kadarının bozunma ürününe dönüştüğüne bakarak kaç yarı ömür geçtiğini belirleriz. Bu şekilde, Ay'ın ve Dünya'nın yaşını kabaca 4,5 milyar yıl olarak tahmin ettik.

Gezegenler arasındaki düzenlilikler, gökbilimcilerin Güneş ve gezegenlerin güneş bulutsusu adı verilen dev, dönen bir gaz ve toz bulutu içinde birlikte oluştukları varsayımını ortaya atmalarına yol açmıştır. Astronomik gözlemler, diğer yıldızların etrafındaki benzer yıldız disklerini göstermektedir. Güneş bulutsusu içinde materyal ilk olarak gezegensimaller halinde birleşti; bunların çoğu bir araya gelerek gezegenleri ve uyduları oluşturdu. Geri kalanlar hala kuyruklu yıldızlar ve asteroitler olarak görülebilir. Muhtemelen tüm gezegen sistemleri benzer şekillerde oluşmuştur, ancak birçok dış gezegen sistemi oldukça farklı yollardan evrimleşmiştir.




Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Gelişim ve Kalıtım Eleştirel Düşünme Soruları

Darcy ve Raul çocuk sahibi olmakta zorlanıyor. Darcy her 28 günde bir yumurtluyor ve Raul'un sperm sayısı normal. Ancak Raul'un spermlerini boşalmadan yaklaşık bir saat sonra gözlemleyebilseydik, sadece yavaş hareket ediyor gibi göründüklerini görecektik. Raul'un spermleri sonunda Darcy'nin oositiyle karşılaştığında, yeterli bir akrozomal tepkime oluşturamadıkları görülür. Muhtemelen hangi süreç yanlış gitti? Cumartesi gecesi, bir kadın bir erkekle korunmasız cinsel ilişkiye girer. Salı sabahı, tipik olarak yumurtlama döneminde hissettiği döngü ortası ağrısını yaşar. Bu durum onu yakında hamile olduğunu öğrenebileceği konusunda son derece endişelendiriyor. Bu endişe geçerli mi? Neden ya da neden değil? Son adet döneminden yaklaşık 3 hafta sonra, cinsel olarak aktif bir kadın kısa süreli bir abdominopelvik kramp ve hafif kanama yaşar. Bunun açıklaması ne olabilir? Tıp Enstitüsü Gıda ve Beslenme Kurulu, hamile kalma ihtimali olan herkesin takviye veya zenginleştirilmiş g
Daha fazla oku »

Periodonsiyum Klinik Uygulamalar

Resim
  Hiper-Sementoz Sementoblast lar yetişkin sementumun yüzeyinde ( PDL içinde) bulunduğu için, sementum yeniden şekillenme ve onarım geçirme yeteneğine sahiptir. Bu da sementumu dentine benzetir ancak mineden farklı kılar. Aşırı sementoblast fonksiyonu hiper-sementoz ile sonuçlanabilir. Bu durum, diş üzerindeki aşırı oklüzal kuvvetler nedeniyle kök ucunda daha sık görülür. Gigantizm/akromegali veya Paget hastalığı gibi büyüme faktörü bozukluklarından da kaynaklanabilir. Konkresans Konkresyon örnekleri.  [Image credit : “Second and third molars joined by cement, in teeth with and without hypercementosis” by Consolaro A et al is licensed under CC BY 4.0] Yeterli miktarda hiper-sementoz iki dişi köklerinden birbirine yapıştırabilir, buna konkresyon denir. Bu, diş çekimi öncesinde radyografinin neden gerekli olduğunu gösterir. Bu durum en sık ikinci ve üçüncü üst azı dişleri arasında görülür. Kök Çürükleri Semental çürükler. [Image credit: “Photograph showing root cari
Daha fazla oku »

Dentin Oluşumu

Resim
  Dentinogenez (diş gelişimi) sırasında önemli bölgeler. Gösterge: P = pre-dentin, D = olgun dentin, oklar = pulpanın kenarında bulunan odontoblastların hücre gövdeleri. [Image credit: "Histological section of tooth" by Doc. RNDr. Josef Reischig, CSc. is licensed under CC BY-SA 3.0 / labels added] Dentinogenez , dentin oluşumu sürecidir (ve odontogenez kelimesi ile karıştırılmamalıdır). Dentinogenez diş gelişiminin çan evresi nde başlar. Odontoblastlar (Yukarıdaki şekil) dentin üreten hücrelerdir. İlk adım, iskele görevi gören kolajen de dahil olmak üzere proteinlerin salgılanmasıdır. İkinci adım, iskelenin etrafındaki mineralizasyondur. Başlangıçtaki proteinden zengin materyal pre-dentin dir, mineralize olduktan sonra dentin olarak adlandırılır. Amelogenez in aksine, üçüncü bir protein kaldırma (yeniden şekillendirme) adımı yoktur. İndüksiyon (veya Başlatma) Amelogenez ve dentinogenezin animasyonlu görünümü. İndüksiyon fazı sırasında odontoblast lar orta
Daha fazla oku »