Kas Dokularına Genel Bakış
Kas, vücudun dört ana doku tipinden biridir ve vücutta üç tip kas dokusu bulunur: iskelet kası, kalp kası ve düz kas (aşağıdaki şekil). Her üç kas dokusunun da bazı ortak özellikleri vardır; plazma zarları elektriksel durumlarını değiştirebildiği (polarize durumdan depolarize duruma) ve zarın tüm uzunluğu boyunca aksiyon potansiyeli adı verilen bir elektrik dalgası gönderebildiği için hepsi uyarılabilirlik adı verilen bir nitelik sergiler. Sinir sistemi kalp ve düz kasların uyarılabilirliğini bir dereceye kadar etkileyebilirken, iskelet kası düzgün çalışması için tamamen sinir sisteminden gelen sinyallere bağlıdır. Öte yandan, hem kalp kası hem de düz kas, hormonlar ve yerel uyaranlar gibi diğer uyaranlara yanıt verebilir.
Kasların tümü, aktin adı verilen bir proteinin miyozin adı verilen bir protein tarafından çekilmesiyle gerçek kasılma (kısalma) sürecine başlar. Bu, çizgili kasta (iskelet ve kalp), kalsiyum iyonları (Ca++) ile aktin bağlanma bölgelerini "koruyan" proteinler (troponin ve tropomiyozin) arasındaki etkileşime yanıt olarak aktin üzerindeki belirli bağlanma bölgeleri açığa çıktıktan sonra gerçekleşir. Ca++ düz kasın kasılması için de gereklidir, ancak rolü farklıdır: burada Ca++ enzimleri etkinleştirir ve bunlar da miyozin başlarını etkinleştirir. Tüm kaslar, kasılma sürecine devam etmek için adenozin trifosfat (ATP) gerektirir ve kalsiyum (Ca++) çıkarıldığında ve aktin bağlanma siteleri tekrar kapatıldığında hepsi gevşer.
Bir kas, elastikiyet adı verilen bir kas dokusu niteliği nedeniyle gevşediğinde orijinal uzunluğuna geri dönebilir. Elastik lifler nedeniyle ilk uzunluğuna geri dönebilir. Kas dokusu aynı zamanda uzayabilirlik özelliğine sahiptir; esneyebilir veya uzayabilir. Kasılabilirlik, kas dokusunun bağlantı noktalarını çekmesini ve kuvvetle kısalmasını sağlar.
Üç kas tipi arasındaki farklılıklar, kasılma proteinleri olan aktin ve miyozinin mikroskobik organizasyonunu içerir. Aktin ve miyozin proteinleri, hem iskelet kasında hem de kalp kasında tek tek kas hücrelerinin (lif olarak adlandırılır) sitoplazmasında çok düzenli bir şekilde düzenlenir ve bu da çizgiler adı verilen bir desen veya çizgiler oluşturur. Çizgiler yüksek büyütme altında ışık mikroskobu ile görülebilir (yukarıdaki şekil). İskelet kası lifleri, iskelet kasını oluşturan çok çekirdekli yapılardır. Kalp kası liflerinin her biri bir ila iki çekirdeğe sahiptir ve birbirlerine fiziksel ve elektriksel olarak bağlıdır, böylece tüm kalp tek bir birim olarak kasılır (sinsityum olarak adlandırılır).
Aktin ve miyozin düz kasta bu kadar düzenli bir şekilde düzenlenmediğinden, bir düz kas lifinin (sadece tek bir çekirdeğe sahip olan) sitoplazması tek tip, çizgisiz bir görünüme sahiptir (bu da düz kas adını almasını sağlar). Bununla birlikte, düz kasın daha az organize görünümü daha az verimli olduğu şeklinde yorumlanmamalıdır. Arter duvarlarındaki düz kas, kanı dolaşım sistemi boyunca itmek için gerekli olan kan basıncını düzenleyen kritik bir bileşendir; ve derideki, iç organlardaki ve iç geçiş yollarındaki düz kas, tüm maddelerin vücutta hareket etmesi için gereklidir.
Önceki Ders: Kas Dokusu (Başlangıç)
Yorumlar
Yorum Gönder